Phân Compost đang là loại phân hữu cơ được người nông dân sử dụng rộng rãi. Bởi đây là loại phân thể tự sản xuất để sử dụng. Giúp tiết kiệm chi phí, đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, trong quá trình ủ phân Compost có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đên quá trình ủ và hiệu quả ủ phân mà không phải ai cũng biết.
PHÂN COMPOST LÀ GÌ?
Phân Compost hay còn gọi là phân hữu cơ. Là các chất hữu cơ được phân hủy, tái chế từ rác thải thực vật, động vật và chất thải sinh hoạt của con người. Sau khi phân hủy, các rác thải này trở thành phân bón hữu cơ để cải tạo đất.
Phân Compost có các hợp chất hữu cơ chứa những chất dinh dưỡng dạng đa, trung và vi lượng. Bổ sung chất dinh dưỡng cho cây trồng.
CÁC GIAI ĐOẠN Ủ PHÂN COMPOST
Ủ phân là quá trình phân hủy sinh học các chất thải hữu cơ bằng phương pháp hiếu khí hoặc kỵ khí đến trạng thái ổn định. Được thúc đẩy bằng cách tạo môi trường cho hoạt động của vi sinh vật.
Các giai đoạn trong quá trình ủ:
- Giai đoạn 1: là giai đoạn để vi sinh vật thích nghi với môi trường sống mới
- Giai đoạn 2: quá trình phân hủy sinh học làm tăng nhiệt độ đến ngưỡng nhiệt độ mesophilic (khu hệ vi sinh vật chịu nhiệt).
- Giai đoạn 3: giai đoạn ổn định chất thải, nhiệt độ tăng lên cao nhất tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh hiệu quả nhất.
Mục đích ủ phân:
- Ổn định chất thải: thành phần N P K sẽ được chuyển hóa thành dạng nitrat và photphat cho cây dễ hấp thụ hơn.
- Tiêu diệt mầm bệnh: mầm bệnh có thể là nấm xạ khuẩn hay các vi sinh vật, mềm bệnh bị tiêu diệt nhờ nhiệt độ trong quá trình ủ tăng cao (cao nhất có thể lên đến 80oC, trung bình từ 50-60oC).
- Cải tạo đất: sau khi ủ chất hữu cơ trong nguyên liệu ban đầu trở thành chất mùn giúp cho đất tơi xốp.
- Chuyển hóa chất hữu cơ thành các chất có giá trị dinh dưỡng cao
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ Ủ PHÂN COMPOST
Nguyên liệu ủ phân đầu vào
Ảnh hưởng đến quá trình ủ, thời gian ủ, chất lượng mùn,…
Tỷ lệ C/N (carbon/nito), nguyên tố quan trọng ảnh hưởng quyết định đến quá trình ủ. Carbon cung cấp năng lượng và xây dựng tế bào, Nito cần cho quá trình sinh trưởng phát triển của vi sinh vật. Nếu Nito vượt quá giới hạn sẽ tạo thành NH3 thoát ra gây mùi hôi khó chịu cho khối ủ.
Tỷ lệ C/N tối ưu ở khoảng 21/1-45/1 tùy vào từng loại nguyên liệu. Nếu tỉ lệ C/N của vật liệu quá cao, ta nên trộn thêm các vật liệu có tỷ lệ C/N thấp hoặc ngược lại.
Các yếu tố môi trường
– Nhiệt độ: là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hoạt tính của vi sinh vật trong quá trình ủ. Khoảng nhiệt độ tối ưu khoảng 50-55 độC. Nếu nhiệt độ quá cao >70 độC các vi sinh vật sẽ bị tiêu diệt
– Độ ẩm: Nước cần cho quá trình hòa tan chất dinh dưỡng vào trong tế bào. Độ ẩm tối đa cho phép 50-60%. Độ ẩm <30% hoạt động của vi sinh vật sẽ bị hạn chế, ngược lại khi độ ẩm >65% quá trình phân hủy sẽ chậm lại
– Độ tơi xốp của thùng ủ: độ xốp tối ưu cũng tùy theo từng loại vật liệu. Thông thường độ xốp thích hơp cho quá trình là 30-60%, tốt nhất là 32-36%. Có thể trộn thêm vật liệu tạo cấu trúc với tỷ lệ hợp lý để tạo độ xốp tối ưu
– Kích thước hạt của nguyên liệu ủ: ảnh hưởng lớn đến tốc độ phân hủy. Do đó diện tích bề mặt càng lớn (được băm vụn) nguyên liệu tiếp xúc với oxy càng nhiều, tốc độ phân hủy sẽ cao hơn. Kích thước hạt tối ưu là đường kính từ 3-50mm
– Kích thước và hình dạng của hệ thống ủ: Nó ảnh hưởng đến kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, khả năng cung cấp oxy. Có thể là hình theo luống dài, đống ủ tròn hoặc trong thiết bị ủ cơ khí,…
Trên đây là các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả ủ phân Compost. Hi vọng mọi người có thể áp dụng vào quả trình ủ phân của mình sao cho phù hợp và hiệu quả nhất nhé.
Đọc Thêm
